Alle mensen hebben psychologische basisbehoeften, en voor het vervullen van die basisbehoeften hebben we anderen nodig. Hoe wij met onze omgeving interacteren, is uitvoerig beschreven in de Self Determination Theory (Deci & Ryan, 1985; Deci & Ryan, 2000 en Ryan & Deci, 2000). Deze theorie gaat ervan uit dat wij als mens streven naar integratie van psychische elementen (voelen, denken, handelen etc.) en integratie in de sociale context. Dit wordt gevoed door de drie aangeboren psychologische basisbehoeften, namelijk behoefte aan
- relatie
- competentie
- autonomie.
“Relatedness refers to the desire to feel connected to others, to love and care, and to be loved and cared for… Autonomy refers to volition, the organismic desire to self-organize experience and behavior and to have activity be concordant with one’s integrated sens of self… competence is a deeply structured effectance-focused motivation, a propensity to have and effect on the environment as well as to attain valued outcomes within it (Deci & Ryan, 2000, pagina 231).”
Onder bepaalde condities in de sociale context, zoals afwijzing, overvraging en overmatige controle, kan de ontwikkeling van mensen stagneren of devitaliseren. Als compensatie kunnen mensen dan reageren met verdedigende of zelfbeschermende strategieën. Als iemand bijvoorbeeld door zijn omgeving wordt afgewezen dan kan hij reageren met niet-functioneel bedrag zoals boos worden, zich terugtrekken, zich anti-sociaal gedragen etc. Dit kan tot gevolg hebben dat de omgeving hier met nog meer afwijzing op reageert.
Niet alleen functionele, maar ook niet-functionele interacties tussen mensen en hun sociale omgeving hebben de neiging om zich te herhalen. Hierdoor ontstaan patronen, die zichtbaar maken hoe mensen zich richten op hun sociale omgeving om invloed uit te oefenen op de wijze waarop die al dan niet voorziet in hun behoeften aan relatie, competentie en autonomie.
Bronnen
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior.Psychological Inquiry, 11, 227-268. >> pdf
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68-78.
Foto door Anastasiya Gepp: https://www.pexels.com/nl-nl/foto/twee-vrouwen-dineren-op-bruin-houten-tafel-2040747/
