Als professional loop je in de interactie met cliënten vaak aan tegen weerstand. Mensen schieten namelijk in de weerstand wanneer ze het gevoel hebben dat ze de regie verliezen (reactance), wanneer ze zich niet erkend of gekend voelen door de professional, óf wanneer ze doodgewoon niet willen veranderen. In deze bijdrage draait het met name om dit laatste: weerstand tegen de verandering zelf. Hoe ga je daar nu mee om?
POSITIEF!
Zie de weerstand tegen verandering als een ‘positieve nee’. De positieve nee is gebaseerd op het idee dat onder een ‘nee’ een ‘ja’ schuilgaat. Dit klinkt vreemd. En daarom zal ik het eerst uitleggen. De negatieve houding – de ‘nee’ – heeft meestal te maken met zorgen over de ontstane situatie, of met zaken die belangrijk zijn voor de persoon in kwestie. Zaken die hij of zij koste wat kost wil beschermen en verdedigen, zoals interesses, belangen, waarden, principes. Vaak heeft de ander wel ideeën over hoe het anders zou moeten, maar dat alternatief – de onderliggende ‘ja’ – wordt dan niet naar voren gebracht.
Als je weerstand vanuit dit perspectief bekijkt, dan kun je de ‘nee’ van de ander ook beschouwen als een min of meer onhandige manier van samenwerken. Want hoe onhandig of onvriendelijk de ander ook reageert, je kunt zijn of haar gedrag altijd behandelen als een poging tot samenwerking, waarbij de onderliggende ‘ja’ nog niet is uitgesproken[1].
Het is nu verder aan jou om uit te vinden wat die onderliggende ‘ja’ dan inhoudt. Bijvoorbeeld met de ‘weerstand-als-samenwerkingtechniek’, waarmee je de ander helpt om onderliggende positieve bedoelingen onder woorden te brengen. Je doet dit door middel van vragen die gericht zijn op de onderliggende interesses, belangen, waarden en dergelijke. De ander zal zich hierdoor serieus genomen voelen en overgaan op een meer positieve beschrijving van zijn achterliggende bedoelingen. Dit vergt wel enig geduld.
Meer weten?
Wil je meer weten over ‘Omgaan met weerstand” of heb je behoefte aan een training? Neem dan contact op met ATOR voor een training op maat.
Bronnen
De Shazer, S. (2004). The death of resistance. Family Process, 23(1), 11-17.
Fisher, R., Ury, W. and Patton, B. (1991). Getting to Yes: negotiating Agreement Without Giving In. Second Edition. New York: Penguin Books.
Ury, W. (2007). The power of a positive No: How to say No and still get to a Yes. New York: Random House. >>Nederlandse vertaling
Noten
[1] Ury (2007) beschrijft in zijn boek ‘The power of a positive no’ hoe je op een constructieve manier ‘nee’ kunt zeggen. Deze ‘positieve nee’ is gebaseerd op de eigen waarden, interesses, belangen, ideeën e.d., en is uiteindelijk een ‘ja’.